Waar komt schadelijke stikstof vandaan?

Die hele boom zit vol joh Sos. Ik zie het man. Niet normaal. Zoeken jullie iets? Ja, we zijn eigenlijk op zoek naar gevaarlijke stikstoffen. Gevaarlijke stikstof. Dan ben je wel op het goede spoor. Waar zijn ze dan? Die zitten in de lucht, dus dat zie je niet zomaar. Ze worden bijvoorbeeld daar gemaakt. Zie je daar die auto's? Ja. Nou, onder die motorkap, daar worden de stikstofoxiden gevormd. Stikstofoxide is een voorbeeld van een schadelijke stikstof. Daar komt ook een vliegtuig aan, die maakt ook stikstofoxide. Het kan niet zo zijn dat alleen maar door die auto's en vliegtuigen dat in Nederland het grootste stikstofprobleem van heel Europa is. Er is nog een grote bron van schadelijke stikstof. Die zie je daar. Koeien? Ja! Ja dag, hou op. Nee, jij zit in een complot met Sos. Echt niet! Waarom zijn koeien nou het grootste probleem? Die koeien die piesen en die poepen en er ontstaat ammoniak in dat mengsel. En daar zit stikstof in. Schadelijke stikstof. Slecht voor de wereld Sjonnie. Op plekken waar veel boerderijen zijn of veel koeien lopen. En als je een zandige ondergrond in de buurt hebt, zie je dat vooral natuurgebieden sterk verzuren. En dan ga ik jullie even laten zien. Zo ziet de bodem er hier uit. Onderin zie je zo'n zwarte laag ontstaan Dat betekent dat je bodem aan verzuren is. Dat kunnen we ook meten. Precies 100 milliliter bodem. Dat doe je in een bakje en dat doen we dan 100 milliliter water bij. Het lijkt wel of je aan het koken bent. Kun je het even klutsen? Zeker. Is het dan hoe lager hoe zuurder? Ja, hoe lager hoe zuurder. 2,9. Maar wat zegt het dan precies? Dat is echt ontzettend zuur. Zo ongeveer zo zuur als dit. Proef dat maar eens. Ieuw! Is het echt zo erg? Dit is gewoon azijn! Ja, het is hier net zo zuur als azijn. Dus daar moeten al die bomen van leven. Maar hoe kan het nou dat sommige planten, zoals die korstmos aan die boom, dat die zo goed gaat op die schadelijke stoffen? Er zijn maar weinig soorten die die echt heel goed doen, maar die zijn er wel. Die vinden dat chill? Die vinden de hartstikke chill. En dat zijn die korstmossen. Dat zijn bepaalde grassen. Dat zijn bijvoorbeeld de bosbes, die heeft er ook helemaal geen last van. Die groeien ineens ook hartstikke veel, die boom zit helemaal onder. En uiteindelijk groeien die eigenlijk over alle andere planten heen, zodat daar veel minder ruimte voor is. Het is dus goed voor sommige soorten, maar voor andere soorten helemaal niet goed wan die verdwijnen. Ja en voor de meeste soorten is het slecht. Vroeger bijvoorbeeld, toen ik hier net kwam, toen had je de wielewaal en stonden hier nog orchideeën. Maar als die er niet meer zijn is dat zo erg? Als je geen bloemen meer hebt, dan kun je ook geen insecten meer die daarvan leven. En als je insecten niet meer hebt, krijg je minder rupsjes waar de vogels van kunnen leven. Alles hangt met elkaar samen. En als er dingen veranderen, dan raakt de hele natuur uit balans. De natuur is eigenlijk heel erg sterk uit balans. Dat komt dus allemaal door die auto van jou. Nee, door jouw koe. Ja, maar ook door jouw auto. Ja maar vooral door jouw koe.