Hoe werkt het luchtalarm?
Je hoort het één keer per maand, het luchtalarm of zoals die eigenlijk heet: het waarschuwings- en alarmeringssysteem, kortweg WAS. Het luchtalarm werd in Nederland voor het eerst gebruikt tijdens de Tweede Wereldoorlog. Als de mensen het geloei hoorden, wisten ze dat ze zo snel mogelijk naar de schuilkelders moesten omdat er vliegtuigen aankwamen en er een bombardement dreigde. Maar dat is lang geleden. Je hoort het nu nog één keer per maand om te testen. Op iedere eerste maandag van de maand om precies 12 uur wordt het signaal getest. Dit hier is de meldkamer van Amsterdam-Amstelland en hier zitten de politie, de ambulance en de brandweer en hier komen onder andere de 112-meldingen binnen. En ook de bediening van de sirene van het waarschuwings- en alarmeringssysteem gebeurt hier in de meldkamer van Amsterdam-Amstelland, precies om op deze plek. Jos, jij bent een van de mensen die het alarm mag bedienen. Hoe gaat dat precies in zijn werk? Nou, we hebben hier het bedieningssysteem. Om 12 uur dan gaan we voor een groep kiezen, namelijk de groep alle sirenes. En dan drukken wij op start. Krijgen we nog een keer de laatste waarschuwing: wilt u hem daadwerkelijk versturen? Drukken we op ja. En dan gaan ze al ze allemaal af. Op gebouwen, bij sportvelden of op scholen. Ze staan in ieder geval vaak op hoge gebouwen. Want ja, hoe hoger ze staan, hoe verder het geluid komt. En in heel Nederland staan meer dan 4.000 van die WAS-palen. Zo WAS-paal bestaat uit een paal met daarop drie soort van schotels en in die bovenste twee schotels, daarin zitten speakertjes bij die zwarte gaatjes en de tweede en de derde schotels die zijn bedoeld om het geluid te verspreiden, om het te versterken. En dat werkt eigenlijk net als met zo'n toeter. En zo'n sirene werkt dus eigenlijk precies hetzelfde, want de ruimte tussen die schotels is precies dezelfde vorm als die van een toeter. Iedere eerste maandag van de maand gaat ie dus af als test. Maar wanneer gaat ie nou ook echt af? Ja, dat gebeurt echt bij noodsituaties. Denk aan milieurampen, hele grote branden, ongelukken met gevaarlijke stoffen. En dan is ook wel echt ons advies om naar binnen te gaan, ramen en deuren dicht te doen en de regionale radio- en televisiezenders aan te zetten voor meer informatie.
Maar naast de WAS-palen hebben we ook nog het NL-Alert. Ja, dat klopt. Ik heb het bedieningssysteem van NL-Alert even voorgezet, kaartje van Nederland. Dan kunnen we een gebied selecteren waar wij een NL-Alert naar willen uitsturen. We kunnen heel concreet een tekst maken waarin staat wat er aan de hand is en waar het aan de hand is. En dat sturen wij uit naar de mobiele telefoons.
Kijk, en zo komt ie dan dus binnen en hier staat: brand met veel rook. Als u last van rook heeft, ga naar binnen en sluit ramen en deuren en zet ventilatie uit. Dus als burger weet je ook meteen wat je moet doen. Precies, ja. Superhandig, maar ik ben ook wel heel blij dat jullie nog elke eerste maandag van de maand al die WAS-palen nog even testen. En laten we hopen dat het bij testen blijft. Ja, dat hoop ik ook.