Wat doet een ijzersmid?
Ja, hier ergens moet het zijn. Er zijn er niet heel veel meer, maar gelukkig wordt het eeuwenoude ambacht nog steeds uitgeoefend. IJzer smeden, een stuk ijzer met vuur en een hamer helemaal naar je hand zetten. We gaan vandaag op bezoek bij ijzersmid Martijn. Met een missie: kan hij voor ons een origineel klokhuis smeden? Martijn en Johan, ik heb jullie gevonden. Goedemiddag. Kunnen jullie vanmiddag een origineel smeedijzeren klokhuis maken?
Dat zou kunnen. Dan moeten we eerst een schetsje gaan maken met z'n drieën. We hebben een schets, dus aan de slag. Hoe werkt dat smidsvuur precies? Nou ja, we hebben speciale vetkolen, dit soort kolen. Het zijn geen geen barbecuekolen, maar speciaal voor het smeden. Die worden heel heet. Hieronder hebben we een ventilator zitten. Die blaasr dan onder de tafel lucht door en door deze gashandel kunnen we het vuur harder en zachter zetten. Ja, en dan wordt het daar dus flink heet. Ja, ja, een kleine 12, 1300 graden. Eerst wordt het ijzer opgewarmd. Het moet op temperatuur komen, Zo rond de 1100 graden is ideaal. En het leuke is dat je aan de kleur van het ijzer kan zien hoe heet het is. En aan de hand van dit kleurenkaartje kunnen we zien welke kleur bij welke temperatuur past. Dus 1100 graden. Ja, we komen al aardig in de buurt. Ja toch? Wat gebeurt er nou precies bij dat smeden? Door de hitte gaan de kleine deeltjes, de metaalatomen, bewegen. Op dat moment wordt het ijzer vervormbaar. Als je er dan op gaat slaan, dan krijgen die atomen een nieuwe rangschikking. Het ijzer krijgt dan gewoon een nieuwe vorm. Het begint al aardig op een klokhuis te lijken. Ja, klopt. Een originele ambachtelijke smeedijzeren klokhuis. Johan, Martijn. Hier is er echt maar eentje van hè? Ja, zeker weten. Dat klopt. Nou, zo doen ze dat dus. IJzer smeden.